บทเรียนวันนี้เป็นเรื่องง่าย ๆ ที่มักจะถูกละเลย มองข้ามไป นั่นก็คือเรื่องมารยาทในการอ่านนั่นเองค่ะ น้อง ๆ หลายคนคงสงสัยว่ามารยาทในการอ่านนั้นสำคัญอย่างไร ทำไมเราถึงต้องเรียนรู้เรื่องนี้เช่นเดียวกับมารยาทในการฟังและมารยาทในการพูดด้วย เราไปเรียนรู้เรื่องนี้ไปพร้อม ๆ เลยดีกว่าค่ะ
มารยาทในการอ่าน
ความหมายของมารยาทในการอ่าน
มารยาท หมายถึง กิริยาวาจาที่ถือว่าสุภาพเรียบร้อยถูกกาลเทศะ ส่วนการอ่าน หมายถึง พฤติกรรมการรับสารอย่างหนึ่ง รับรู้เรื่องราวโดยการใช้ตามองแล้วใช้สมองประมวลผลข้อมูลต่าง ๆ เกิดเป็นการรับรู้และความเข้าใจ มารยาทในการอ่านจึงหมายถึง ขณะรับสารโดยการอ่านจะต้องรักษากิริยาให้สุภาพควบคู่ไปด้วย
จุดมุ่งหมายของการอ่าน
1. เพื่อหาความรู้
การอ่านเพื่อหาความรู้นั้นเกิดได้กับทุกวัย ไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่ ซึ่งความรู้เหล่านั้นก็มักจะหาได้จากการอ่านหนังสือประเภทตำราทางวิชาการ บทความวิจัย บทวิจารณ์ เป็นต้น
2. เพื่อความบันเทิง
การอ่านเพื่อความบันเทิง คือการอ่านที่เหมาะกับการเป็นงานอดิเรก เพราะการอ่านประเภทนี้ครอบคลุมทั้งจากหนังสือประเภทวรรณกรรมท่องเที่ยว นวนิยาย เรื่องสั้น วรรณกรรมเยาวชน วรรณกรรมแปลจากต่างประเทศ นวนิยายออนไลน์ บทประพันธ์ หรือบทเพลง เป็นต้น
3. เพื่อติดตามข่าวสาร
การอ่านเพื่อติดตามข่าวสารนั้น อาจเรียกได้ว่าเป็นการอ่านที่เราพบได้บ่อยครั้งสุดในแต่ละวัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออินเทอร์เน็ตเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันมากขึ้น หลายคนเลิกอ่านข่าวจากหนังสือพิมพ์ไปแล้วก็จริง แต่ก็ยังสามารถอ่านข่าวได้จากช่องทางออนไลน์ที่ขึ้นมาให้เราเห็นกันทุกวัน
4. การอ่านที่ไม่ได้เฉพาะเจาะจง
การอ่านที่ไม่ได้เฉพาะเจาะจง หมายถึงการอ่านที่ไม่ได้จงใจอ่าน แต่บังเอิญไปเห็นหรือไปอ่านเป็นครั้งคราว เช่น การอ่านประกาศรับสมัครงาน การอ่านป้ายโฆษณา การอ่านข้อความบนแผ่นพับ เป็นต้น
ประเภทของสารสำหรับการอ่าน
สารที่เราอ่านกันนั้นมีอยู่หลายอย่าง และสามารถจัดเป็นหมวดต่าง ๆ ได้ดังนี้ค่ะ
- สารเพื่อการศึกษา เช่น หนังสือเรียน หนังสือคู่มือ เป็นต้น
- สารเพื่อความบันเทิง เช่น นวนิยาย วรรณคดี เป็นต้น
- สารเพื่อความรู้รอบตัว เช่น หนังสือพิมพ์ บทความออนไลน์ นิตยสาร เป็นต้น
- สารไม่เจาะจง เช่น ประกาศต่าง ๆ ป้ายโฆษณา เป็นต้น
มารยาทในการอ่าน
มารยาทในการอ่านทั้ง 11 ข้อมีอะไรบ้าง ไปดูกันเลยค่ะ
1. ไม่อ่านเสียงดังรบกวนผู้อื่น ฝึกอ่านในใจ การอ่านในใจเป็นวิธีการอ่านโดยไม่ออกเสียง อาศัยการรับรู้ความเข้าใจผ่านสายตาแล้วประมวลผลโดยไม่ต้องพูดออกมา การอ่านในใจสำคัญมากเมื่อต้องอ่านหนังสือในที่สาธารณะเพื่อไม่ให้รบกวนผู้อื่น
2. นั่งอ่านในท่าทางที่สบายและสุภาพ แม้จะต้องรักษามารยาทแต่การนั่งอ่านหนังสือไม่จำเป็นต้องนั่งอ่านในท่าทางที่เป็นทางการมากเกินไปแค่นั่งให้สบายและสำรวม
3.หยิบจับหนังสืออย่างเบามือ หนังสือทุกเล่มทำมาจากกระดาษ ดังนั้นจึงเกิดการฉีกขาดได้ง่าย ควรหยิบจับหนังสืออย่างเบามือเพื่อรักษาสภาพหนังสือไว้ให้ดีที่สุด
4. ไม่ขีดเขียนสิ่งใดลงไปในหนังสือ หนังสือที่ดีควรสะอาดสะอ้าน โดยเฉพาะหนังสือที่เป็นของสาธารณะ ไม่ใช่ของตัวเอง แต่หากเป็นหนังสือของตัวเองและต้องการจะเขียนโน้ตลงควรเลือกใช้เป็นกระดาษโน้ตเพื่อไม่ให้เลอะเทอะ
5. ไม่พับหน้าต่าง ๆ ของหนังสือ หนังสือทำมาจากกระดาษที่มีความอ่อนตัวมาก หากพับไปแล้วครั้งหนึ่งก็จะเป็นรอยตลอดไป
6. ไม่ควรกางหนังสือคว่ำลง หนังสือส่วนมากเข้าเล่มโดยการไสกาว ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไป กาวอาจเสื่อมสภาพและทำให้กระดาษหลุดออกมา เพื่อรักษาสภาพหนังสือจึงไม่ควรไปกางแล้วคว่ำลง เพราะอาจทำให้สันหนังสือเสื่อมสภาพเร็วกว่าเดิม
7. ไม่ฉีกส่วนใดส่วนหนึ่งของหนังสือ หนังสือทุกเล่มทุกหน้ามีความสำคัญ จึงไม่ควรไปฉีกหน้าใดหน้าหนึ่งออกมา มิเช่นนั้นอาจทำให้หนังสือไม่สมบูรณ์
8. ไม่เล่นกันขณะอ่านหนังสือ ช่วงเวลาการอ่านหนังสือเป็นเวลาที่ต้องใช้สมาธิ ถ้าเล่นกันขณะอ่านหนังสือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในที่สาธารณะก็อาจจะเป็นการรบกวนผู้อื่นได้
9. ไม่อ่านเอกสารของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต การแอบดูเอกสารของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตถือเป็นมารยาทพื้นฐานสำคัญที่ทุกคนควรรู้ เพราะบางครั้งเอกสารนั้นก็เป็นเรื่องส่วนตัว จึงไม่ควรไปแอบอ่านก่อนที่เจ้าของจะอนุญาตเอง
10. เมื่ออ่านเสร็จควรเก็บหนังสือให้เป็นที่เป็นทาง การเก็บหนังสือหลังอ่านเสร็จแล้วก็เป็นมารยาทอีกข้อหนึ่ง ซึ่งถ้าหากเราเก็บหนังสือไม่เป็นระเบียบ ก็จะสะท้อนนิสัยของคนนั้นออกมาได้ว่าไม่เรียบร้อยเป็นระเบียบ
11. วางหนังสืออย่างระมัดระวัง หนังสือจะอยู่กับเราได้นานแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับการรักษา ดังนั้นเราควรรักษาสภาพหนังสือให้อยู่ได้นาน ๆ โดยการเก็บรักษาไว้อย่างระมัดระวัง เช่น ไม่เก็บในที่ชื้น หรือไม่วางไว้ในที่ที่อ่านโดนน้ำได้ง่าย เป็นต้น
ความสำคัญของมารยาทในการอ่าน
มารยาทในการอ่าน ถือเป็นมารยาทที่สำคัญมาก โดยเฉพาะหากเราอยู่ร่วมกับผู้อื่น หรือมีความจำเป็นต้องอ่านหนังสือในที่ที่มีคนอยู่เยอะ ถ้าเราไม่รักษามารยาทในการอ่าน ก็อาจจะรบกวน สร้างความรำคาญใจ และทำให้ผู้อื่นเสียสมาธิไปได้ค่ะ นอกจากนี้การรักษาหนังสือก็ถือเป็นมารยาทในการอ่านที่ควรระวังเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นหนังสือของเราเองหรือยืมเพื่อน ยืมห้องสมุดมา เพราะหนังสือทุกเล่มมีค่า เผื่อว่าวันไหนน้อง ๆ อยากจะบริจาคหนังสือของตัวเองไปให้คนอื่นอ่านต่อ หนังสือที่ถูกส่งให้ผู้อ่านจะได้สะอาดสะอ้านและน่าอ่านอยู่เสมอ
บทส่งท้าย
หลังจากที่ได้เรียนรู้เรื่องมารยาทในการอ่านไป คงจะทำให้น้อง ๆ เห็นแล้วใช่ไหมคะว่ามารยาทในการอ่านนั้นสำคัญไม่แพ้มารยาทในการพูดและการฟังเลย เพราะอ่านเป็นรากฐานสำคัญของการศึกษา ดังนั้นเราจึงควรรักษามารยาทในการอ่านไว้เพื่อเป็นนักอ่านที่ดีนะคะ และถ้าน้อง ๆ คนไหนอยากฟังคำอธิบายเกี่ยวกับมารยาทในการอ่านเพิ่ม ก็ตามไปดูได้ที่คลิปการสอนย้อนหลังของครูอุ้มแล้วทำแบบฝึกหัดไปพร้อม ๆ กันเลยนะคะ
