ราชาศัพท์ เป็นถ้อยคำที่ใช้พูดกับพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ พระภิกษุสงฆ์ รวมถึงคำสุภาพที่ใช้กับคนทั่วไป การใช้คำราชาศัพท์ เป็นเรื่องที่มีปัญหาอยู่มาก เพราะการใช้ที่ไม่ถูกต้อง บทเรียนที่เราจะได้เรียนรู้กันในวันนี้น้อง ๆ จะได้เรียนรู้เกี่ยวกับ วิธีใช้คำราชาศัพท์ สำหรับพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ ทั้งคำนาม และคำสรรพนาม ว่าเราควรแทนตัวเองหรือพระองค์อย่างไรให้ถูกต้อง ถ้าอยากรู้แล้ว ไปดูพร้อมกันเลยค่ะ
ลักษณะการใช้คำราชาศัพท์
คำราชาศัพท์มีไว้ใช้สำหรับคนธรรมดาทั่วไปพูดกับผู้ที่มีศักดิ์สูงกว่าอย่าง กษัตริย์ พระราชินี และพระบรมวงศานุวงศ์ แต่เวลากษัตริย์ พระราชินี และพระบรมวงศานุวงศ์จะไม่ใช้คำราชาศัพท์ยกย่องพระองค์เอง กษัตริย์จะใช้คำราชาศัพท์กับพระบรมวงศานุวงศ์ที่มีศักดิ์สูงกว่า เช่น ปู่ ย่า ตา ยาย พ่อ แม่ ลุง ป้า น้า อา และพี่
วิธีใช้คำราชาศัพท์
คำนามราชาศัพท์
ใช้เรียกเครือญาติ ร่างกาย เครื่องประดับ เครื่องแต่งกาย และของใช้
-คำนามหมวดเครือญาติ ร่างกาย เครื่องภาชนะใช้สอยต่าง ๆ จะนำหน้าด้วย “พระ”
-คำนามหมวดเครื่องใช้ เครื่องประดับ นำด้วย “ฉลอง” หรือ “พระ”
คำสรรพนามราชาศัพท์
ใช้สำหรับบุคคลต่างระดับชั้นกัน
วิธีใช้คำราชาศัพท์ ให้ถูกต้อง
1. ขอบใจ ใช้สำหรับสุภาพชนเสมอกัน ผู้ใหญ่ใช้กับผู้น้อย พระราชวงศ์ ทรงใช้กับคนสามัญ และพระราชาทรงใช้กับประชาชน ขอบพระทัย ใช้สำหรับคนสามัญกล่าวกับพระราชวงศ์, พระราชวงศ์ทรงใช้กับพระราชวงศ์หรือพระราชาทรงใช้กับพระราชวงศ์
2. ในการถวายของแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ถ้าเป็นของเล็ก เช่น ช่อดอกไม้ หนังสือ เป็นต้น ใช้คำว่า ทูลเกล้าฯ ถวาย (ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย) ถ้าเป็นของใหญ่ เช่น ที่ดิน บ้าน เป็นต้น ใช้คำว่า น้อมเกล้าฯ ถวาย (น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย)
3. คำที่เป็นกริยา ไม่ต้องใช้ “ทรง” นำหน้า เช่น เสวย ไม่ใช้ พระเสวย หรือ บรรทม ไม่ใช้ พระบรรทม
คำราชาศัพท์ดูเป็นเรื่องยาก มีข้อบังคับที่เยอะกว่าคำสุภาพทั่วไป เพราะมีเรื่องของยศผู้ฟังเข้ามา ซึ่งจะต้องลำดับขั้นและเลือกใช้คำให้ถูก ทำให้บางครั้งก็ถูกใช้สลับกันอย่างไม่ถูกต้อง แต่ปัญหาเหล่านี้ก็แก้ได้ด้วยการเรียนรู้คำที่ถูกต้อง หมั่นทบทวนบทเรียนและฝึกทำแบบฝึกหัด และที่สำคัญที่สุดอย่าลืมติดตามการสอนของครูอุ้ม น้อง ๆ จะได้เห็นตัวอย่างของการใช้คำราชาศัพท์ให้ถูกต้องมากยิ่งขึ้น ไปชมกันเลยค่ะ
อย่าพลาดการติดตามบทความภาษาไทยจาก nockacademy