สามก๊ก เป็นวรรณกรรมจีนที่มีมีชื่อเสียงไปทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่ประเทศไทย โดยฉบับแปลที่เราคุ้นเคยกันเป็นอย่างดีคือฉบับที่แปลโดยเจ้าพระยาคลัง (หน) และด้วยเนื้อหาที่เต็มไปด้วยเล่ห์กลเพทุบาย กลศึกในการรบ การชิงรักหักเหลี่ยม ความเคียดแค้นชิงชัง ทำให้เนื้อเรื่องมีความยาวสมกับเป็นกับเป็นวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์ แต่บทเรียนที่น้อง ๆ จะเรียนคือตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ จะมีเนื้อหาและความเป็นมาอย่างไรเราไปเรียนรู้พร้อมกันค่ะ

 

ความเป็นมาของ สามก๊ก

 

สามก๊ก เป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์ ที่เรื่องราวและเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์ของจีน (ค.ศ. 220-280) ซึ่งเนื้อหาโดยรวมเป็นการเล่าแบบบรรยายเกี่ยวกับเหตุการณ์ในปลายสมัยราชวงศ์ฮั่น มีที่มาจากสามก๊กจี่ จดหมายเหตุประวัติศาสตร์ที่ตันซิ่วเป็นผู้บันทึกในสมัยราชวงศ์จิ้น แบ่งเนื้อหาออกเป็น 3 เรื่อง คือ จดหมายเหตุก๊กวุ่ย (วุ่ยก๊ก) จดหมายเหตุก๊กจ๊ก (ก๊กถ๊ก) จดหมายเหตุก๊กง่อ (ง่อก๊ก) ใช้เวลารวบรวมนานกว่า 30 ปี จนได้จดหมายเหตุสามก๊กที่มีความยาวถึง 65 เล่มสมุด ต่อมาสมัยราชวงศ์เหม็ง (หมิง) นักปราชญ์จีนหลอกว้านจง ได้นำเอาจดหมายเหตุของตันซิ่วมาแต่งเป็นนิยายให้มีความสนุกสนานที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการเมืองเรียกว่า สามก๊กจี่ทงซกเอี้ยนหงี ที่มีความหมายว่า จดหมายเหตุสามก๊กสำหรับสามัญชน

 

 

การแปลสามก๊กในประเทศไทย

 

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชมีพระราชดำรัสให้แปลพงศาวดารจีนเป็นภาษาไทย 2 เรื่องคือไซฮั่น แปลโดย กรมพระราชวังหลัง และสามก๊ก ที่แปลโดย เจ้าพระยาคลัง (หน) มีความยาว 95 เล่มสมุดไทย

 

 

อาณาจักรสามก๊ก

 

 

สมัยสามก๊กคือระยะเวลาซึ่งในประเทศจีนมีรัฐอิสระ 3 รัฐ ได้แก่ รัฐวุ่ย รัฐจ๊กฮั่น และรัฐหงอ ต่างยึดครองอาณาเขตของบางมณฑลและต่างสถาปนาราชวงศ์ของตน เริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 763 จนถึง พ.ศ.823 รวมเวลา 61 ปี

วุยก๊ก เป็นก๊กที่ยิ่งใหญ่และมีอำนาจมากที่สุด ปกครองพื้นที่ทางตอนเหนือของประเทศจีน มีโจโฉตั้งตนเป็นกษัตริย์

จ๊กก๊ก ปกครองโดยเล่าปี่ เชื้อพระวงศ์แห่งราชวงศ์ฮั่น ครอบครองพื้นที่ทางภาคตะวันตกของประเทศจีน บริเวณมณฑลเสฉวน

ง่อก๊ก ครอบครองพื้นที่ทางด้านตะวันออกของประเทศจีน ทางบริเวณตอนใต้ของแม่น้ำฉางเจียง หรือพื้นที่รอบ ๆ เมืองนานกิงในปัจจุบัน ปกครองโดยซุนกวน

 

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ

 

ในสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้ โจโฉที่ตอนนั้นเป็นอุปราชสำเร็จราชการแผ่นดิน ได้ไปตีเมืองเสียวพ่ายและเมืองชีจิ๋วซึ่งเป็นหัวเมืองของจ๊กก๊กได้ และต้องการกำจัดเล่าปี่ ทำให้เล่าปี่ต้องลี้ภัยไปหาอ้วนเสี้ยวที่เมืองกิจิ๋ว ต่อมาโจโฉบุกตีเมืองแห้ฝือของกวนอู โดยล่อให้กวนอูออกมานอกเมืองแล้วล้อมจับ เนื่องจากโจโฮชื่นชอบในตัวกวนอูจึงอยากให้มาเป็นทหารจึงให้เตียวเลี้ยวที่กวนอูเคยช่วยชีวิตไปเป็นคนเกลี้ยกล่อมจนกระทั่งกวนอูยยอม แต่มีเงื่อนไขสัญญา 3 ข้อ

 

 

โจโฉตกลงให้คำมั่นสัญญากับกวนอูและพาไปถวายตัวเป็นทหารของพระเจ้าเหี้ยนแต้ โจโฉพยายามซื้อใจกวนอูด้วยวิธีต่าง ๆ มากมาย ทั้งให้อยู่กับพี่สะใภ้ มอบทรัพย์สิน ของมีค่า แต่ก็ไม่สำเร็จ กระทั่งโจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอูก็ดีใจมาก เพราะม้าเซ็กเธาว์นี้เป็นม้าที่มีพละกำลัง สามารถวิ่งได้ไกล ถ้ารู้ว่าเล่าปี่อยู่ที่ไหนก็จะสามารถไปหาได้โดยเร็ว เมื่อได้ยินดังนั้นโจโฉก็เกิดความน้อยใจที่กวนอูยังคงซื่อสัตย์ต่อเล่าปี่ แต่เพราะกวนอูเป็นคนที่มีความกตัญญูมาก จึงให้สัญญาว่าจะไม่ไปจากโจโฉจนกว่าจะตอบแทนบุญคุณให้ได้

 

 

ความซื่อสัตย์ของกวนอูส่งผลให้เขาเป็นคนเดียวที่เมื่อตายไปแล้วได้กลายไปเป็นเทพแห่งความซื่อสัตย์ จึงไม่แปลกเลยว่าทำไมจากตอนที่มากมายของสามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ ถึงได้ถูกนำมาอยู่ในแบบเรียนภาษาไทย ซึ่งแน่นอนว่าเราจะไม่เรียนรู้กันแค่เพียงประวัติความเป็นมาและเรื่องย่อแต่จะไปเจาะลึกถึงตัวบทและประเมินคุณค่าของบทประพันธ์กันด้วย น้อง ๆ สามารถติดตามความรู้ดี ๆ แบบนี้ได้ในบทเรียนถัดไป และอย่าลืมตามไปดูคลิปการสอนของครูอุ้มเพื่อฟังสรุปเรื่องย่อ เกร็ดความรู้เกี่ยวกับตัวละครที่สนุก ๆ ได้เพื่อทบทวนความเข้าใจ ไปชมกันเลยค่ะ

 

 

อย่าพลาดการติดตามบทความภาษาไทยจาก nockacademy