คำสุภาพ และคำผวน

คำสุภาพและคำผวน คือสองเรื่องในภาษาไทยที่ต่างกันสุดขั้ว ทั้งวิธีใช้ ความหมาย และความสำคัญ บทเรียนภาษาไทยวันนี้เราจะพาน้อง ๆ ไปทำความรู้จักกับทั้งคำสุภาพ และคำผวนในภาษาไทย ว่าทำไมถึงต่างกันและสามารถใช้ในโอกาสใดได้บ้าง ไปเรียนรู้เรื่องนี้พร้อม ๆ กันเลยค่ะ

 

ความหมายของคำสุภาพ

 

 

คำสุภาพ เป็นการเปลี่ยนแปลงการใช้คำศัพท์เดิมให้เปลี่ยนไปในทางดีขึ้น เพื่อให้ดูสุภาพมากกว่าเดิม ใช้เมื่อต้องการหลีกเลี่ยงเรียกคำที่ไม่น่าฟัง หรือใช้กับคนที่อาวุโสกว่าก็ได้ อาจเรียกอีกอย่างว่าเป็นคำราชาศัพท์ สำหรับสุภาพชน

 

คำสุภาพ และความสำคัญ

 

ในภาษาไทย การเลือกใช้คำให้เหมาะสมกับระเบียบสังคมและวัฒนธรรมมีความสำคัญมาก จึงต้องมีการเลือกใช้คำสุภาพให้เหมาะกับบุคคลและโอกาส เพื่อเป็นมารยาททางสังคม

 

คำสุภาพหมวดผัก

 

 

ผักบุ้ง = ผักทอดยอด

ผักตบ =  ผักสามหาว

ผักกระเฉด =  ผักรู้นอน

ดอกสลิด = ดอกขจร

ต้นตำแย = ต้นอเนกคุณ

แห้ว = สมหวัง

 

คำสุภาพหมวดสัตว์

 

 

ควาย คำสุภาพคือ กระบือ

วัว คำสุภาพคือ โค

หมา คำสุภาพคือ สุนัข

หมู คำสุภาพคือ สุกร

แมว เป็นคำสุภาพอยู่แล้วเช่นเดียวกับม้า แต่ถ้าอยู่ในบทกวีหรือวรรณคดีจะใช้คำว่า วิฬาร์

 

ความหมายของคำผวน

 

 

คำว่าผวน หมายถึง หวน, กลับ, ทวน คำผวนจึงหมายถึงคำที่ย้อนกลับของคำเดิม เป็นการเล่นคำทางภาษาอย่างหนึ่งในภาษาไทย ส่วนมากมันเป็นคำหยาบ ผวนเพื่อความสนุกสนาน หรือต้องการจะเลี่ยงคำที่ไม่ดี

 

วิธีการผวนคำ

 

ให้คงพยัญชนะไว้แล้วสลับเอาเสียงสระของคำหลังมาสลับกับคำหน้า มาเกิดใหม่เป็นคำที่ไม่มีความหมาย แต่การออกเสียงจะคล้องจองกับรูปเดิม โดยคำที่นำมาผวนจะต้องมี 2 พยางค์ขึ้นไป

 

 

คำที่ไม่สามารถผวนได้

 

1. คำที่มีพยางค์เดียว
2. คำที่มีพยัญชนะของพยางค์หน้ากับพยางค์สุดท้ายของคำที่จะผวนเหมือนกัน
3. คำที่มีสระกับตัวสะกดพยางค์หน้าและพยางค์สุดท้ายของคำที่จะผวนเหมือนกัน

 

 

ความแตกต่างของคำสุภาพ และ คำผวน

 

 

ลักษณะของคำสุภาพมีดังนี้

1. ไม่เป็นคำอุทานที่ไม่สุภาพ หรือสบถคำที่ไม่สุภาพ
2. ไม่เป็นคำผวน
3. ไม่เป็นคำหยาบ เช่น ไอ้ อี ฯลฯ

จากลักษณะของคำสุภาพจะเห็นได้ว่า คำผวน ถือเป็นคำต้องห้ามของคำสุภาพ ทำให้สองคำนี้กลายเป็นคู่ตรงข้ามที่มีความหมาย ความสำคัญ และโอกาสในการใช้ที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิง เพราะในขณะที่คำสุภาพถูกใช้เมื่อต้องการเรียกอย่างใดอย่างหนึ่งให้มีความไพเราะและรื่นหู คำผวนกลับเป็นคำที่มีขึ้นเพื่อความบันเทิง ส่วนมากเป็นคำทะลึ่ง คำหยาบ ใช้ในโอกาสที่พูดเล่นกับเพื่อนฝูงได้ แต่ไม่ควรใช้กับคนที่อาวุโสกว่า หรือในเวลาทางการ

 

คำสุภาพและคำผวน เปรียบเหมือนโลกคู่ขนานที่ไม่สามารถมาบรรจบกันได้ เพราะในชีวิตจริง เราไม่มีทางพูดคำสุภาพในโอกาสเดียวกับคำผวนได้เลยค่ะ หลังจากที่ได้เรียนเรื่องนี้ไปแล้ว น้อง ๆ ต้องระมัดระวังการใช้คำในชีวิตประจำวันนะคะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องพูดกับผู้ใหญ่ หรือต้องใช้คำที่เป็นทางการ ก็ให้เลือกใช้คำสุภาพ ส่วนเวลาที่เล่นกับเพื่อน ก็ให้แอบใช้คำผวนเล่นกันเบา ๆ อย่าใช้ในที่สาธารณะที่มีคนอยู่เยอะ ๆ เพราะอาจทำให้ถูกตำหนิได้ค่ะ สุดท้ายนี้ระหว่างทำแบบฝึกหัด น้อง ๆ อย่าลืมไปดูคลิปการสอนย้อนหลังของครูอุ้มเพื่อทบทวนเรื่องคำสุภาพ และฝึกผวนคำนะคะ ไปดูกันเลยค่ะ

 

ภาษาไทย ชั้น ม.2 เรื่อง คำสุภาพ และคำผวน