นิราศภูเขาทอง ประวัติความเป็นมาของวรรณคดีที่แต่งโดยสุนทรภู่

สารบัญ

Add LINE friends for one click to find article. Add LINE friends for one click to find article.

นิราศภูเขาทอง

 

เชื่อว่าน้อง ๆ หลายคนคงจะเคยได้ยินเรื่องนิราศภูเขาทองผ่านหูกันมาบ้างไม่มากก็น้อย แต่น้อง ๆ ทราบหรือเปล่าคะว่านิราศภูเขาทองคืออะไร และมีที่มาอย่างไร ก่อนอื่นมาดูความหมายของนิราศกันก่อนนะคะ นิราศ คือวรรณคดีที่แต่งขึ้นเพื่อเล่าถึงการเดินจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่ง โดยระหว่างการเดินทาง กวีก็จะนำสิ่งต่าง ๆ ที่ได้พบเห็น ไม่ว่าจะเป็นธรรมชาติ วิวทิวทัศน์หรือความเป็นอยู่ของผู้คนมาพรรณนา

 

หลังจากเข้าใจความหมายของนิราศแล้วก็ไปเริ่มเรียนรู้ประวัติความเป็นมาและเรื่องย่อของนิราศภูเขาทอง หนึ่งในกลอนนิราศที่ได้รับการยกย่องว่าแต่งดีที่สุดของสุนทรภู่กันเลยค่ะ

 

นิราศภูเขาทอง

ประวัติความเป็นมา

 

สุนทรภู่แต่งนิราศภูเขาทองขึ้นมาในสมัยรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่เจ้าหัว โดยสุนทรภู่นั้นแต่งนิราศเรื่องนี้จากการเดินทางไปนมัสการเจเดีย์ภูเขาทองซึ่งเชื่อว่ามีพระบรมสารีริกธาตุบรรจุอยู่ที่วัดภูเขาทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เมื่อปี พ.ศ 2371 ซึ่งขณะนั้นได้บวชเป็นภิกษุอยู่วัดเลียบหรือวัดราชบูรณะฯในปัจจุบัน

 

ลักษณะคำประพันธ์ของนิราศภูเขาทอง

 

นิราศภูเขาทอง แต่งด้วยกลอนนิราศ คล้ายคลึงกับกลอนสุภาพต่างกันตรงที่กลอนสุภาพจะเริ่มต้นที่ 4 วรรคแรกคือ สลับ รับ รอง ส่ง แต่กลอนนิราศจะตัดวรรคสดับออกไปทำให้การขึ้นต้นเหลือแค่ 3 วรรคคือ รับ รอง ส่ง

 

นิราศภูเขาทอง

 

เรื่องย่อ

 

นิราศภูเขาทองเป็นเรื่องที่สุนทรภู่ซึ่ง ณ ขณะนั้นบวชเป็นพระอยู่ที่วัดเลียบได้แต่งขึ้นตอนเดินทางจากจังหวัดกรุงเทพฯ ไปวัดภูเขาทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยาซึ่งมีความเชื่อว่ามีพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าบรรจุอยู่ จุดมุ่งหมายในการแต่งนิราศภูเขาทองนั้นเพื่อบันทึกการเดินทางไปนมัสการพระบรมสารีริกธาตุและความรู้สึกต่อช่วงชีวิตที่ตกอับของตัวเอง เพราะหลังสิ้นรัชสมัยของพระพุทธเลิศล้านภาลัยชีวิตของสุนทรภู่ที่เคยสุขสบายก็พลิกผัน เมื่อผ่านไปยังสถานที่ต่าง ๆ จึงมักจะพรรณนาแล้วโยงเข้ากับชีวิตตัวเอง และเนื่องจากบวชเป็นพระอยู่จึงสอดแทรกเรื่องความรักเพียงเล็กน้อยเพื่อให้ตรงตามลักษณะของนิราศอื่น ๆ  เท่านั้น ไม่ได้มีหญิงคนรักจริง ๆ

 

เส้นทางการเดินเรือในนิราศภูเขาทอง

 

นิราศภูเขาทอง

 

เส้นทางการเดินเรือในนิราศภูเขาทองขาไปเริ่มที่สุนทรภู่ออกเดินทางจากวัดเลียบ ล่องไปตามแม่น้ำเจ้าพระยา ผ่านสถานที่ต่าง ๆ ใน 4 จังหวัดคือ จังหวัดกรุงเทพ ฯ นนทบุรี ปทุมธานี และพระนครศรีอยุธยา และขากลับเริ่มออกเดินทางแต่เช้าตรู่ ใช้เวลาเพียงวันเดียวเรือก็มาเทียบท่าหน้าวัดอรุณฯ

 

ตัวอย่างบทที่กล่าวถึงสถานที่

 

จากรูปด้านบน กวีกล่าวถึงตลาดขวัญ ตำบลหนึ่งในจังหวัดนนทบุรีซึ่งเป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา

 

นิราศภูเขาทอง

 

จากรูปด้านบน กวีกล่าวถึงเกาะใหญ่ ซึ่งชาวบ้านใช้เรียกตำบลท้ายเกาะ อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี ส่วนราชคราม เป็นชื่อเดิมอำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

 

 

จากรูปด้านบน กวีกล่าวถึงวัดหน้าพระเมรุฯ ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งสุนทรภู่ได้ผ่านวัดนี้ก่อนจะมาถึงวัดภูเขาทอง

 

พอได้รู้ประวัติความเป็นมาและทราบเรื่องย่อกันแล้ว น้อง ๆ ก็คงจะเห็นแล้วใช่ไหมคะว่าสุนทรภู่นั้น เป็นกวีเอกที่มากความสามารถแค่ไหน เพราะสามารถหยิบยกธรรมชาติและผู้คนที่พบเห็นมาแต่งเป็นเรื่องราวให้มีความไพเราะได้ และนอกจากความสวยงามของภาษาแล้ว นิราศภูเขาทองยังสะท้อนภาพวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในยุคสมัยนั้น รวมไปถึงสอดแทรกข้อคิดเตือนใจไว้มากมาย ทำให้นิราศภูเขาทองเป็นวรรณคดีที่ทรงคุณค่า ควรค่าแก่การศึกษาเป็นอย่างยิ่ง น้อง ๆ สามารถดูคลิปการสอนของครูอุ้มย้อนหลังเพื่อทำความเข้าใจเรื่องประวัติความเป็นมาของนิราศภูเขาทองให้มากขึ้นได้ที่คลิปข้างล่างนี้เลยค่ะ

 

NockAcademy คือโรงเรียนออนไลน์สำหรับเด็ก โดยแอปฯ และเว็บไซต์ นักเรียนสามารถเรียนรู้ผ่านคลิปบทเรียนวิชา คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ และภาษาไทย
มากไปกว่านั้น เรายังมีคอร์สเรียนออนไลน์ การสอนพิเศษ การติวนอกสถานที่โดยติวเตอร์ที่แน่นไปด้วยความรู้ อีกด้วย

Add LINE friends for one click to find article. Add LINE friends for one click to find article.
ครูผู้สอน NockAcademy

แค่ 10 นาที ก็เข้าใจได้

สามารถดูคลิปบทเรียนวิชา คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ และภาษาไทย ที่มีมากกว่า 2,000+ คลิป และยังสามารถทำแบบทดสอบที่มีมากกว่า 4000+ ข้อ

แนะนำ

แชร์

วงกลม

วงกลม

วงกลม วงกลม ประกอบด้วยจุดศูนย์กลาง (center) เส้นผ่านศูนย์กลาง และรัศมี (radius) สมการรูปแบบมาตรฐานของวงกลม สมการรูปแบบมาตรฐานของวงกลมที่มีจุดศูนย์กลางที่ (h, k) คือ (x-h)² + (y-k)² = r² จากสมการ จะได้ว่า มีจุดศูนย์กลางที่ (h, k) และรัศมี r จะเห็นว่าถ้าเรารู้สมการมาตรฐานเราจะรู้รัศมี

ร่ายสุภาพ เรียนรู้บทร้อยกรองที่แต่งง่ายที่สุด

หลังจากที่ได้เรียนรู้เกี่ยวกับวรรณคดีมามากมาย น้อง ๆ หลายคนก็คงจะเห็นคำประพันธ์ประเภท ร่าย ผ่านตากันมาบ้างแล้วใช่ไหมคะ ถึงแม้ว่าคำประพันธ์นี้จะไม่ได้มีมากที่สุด แต่ก็เป็นอีกหนึ่งคำประพันธ์ประเภทร้อยกรองที่มีมาตั้งแต่โบราณ แถมยังแต่งง่ายมากที่สุดอีกด้วย จะเป็นอย่างไรนั้น เราไปเรียนรู้การแต่งคำประพันธ์อย่าง ร่ายสุภาพ พร้อมกันเลยค่ะ   ร่าย คืออะไร?   ร่าย แปลว่า อ่าน เสก หรือ เดิน เหรือแปลว่าป็นคำประพันธ์ประเภทร้อยกรองแบบหนึ่งก็ได้ ร่ายเป็นบทประพันธ์ที่แต่งง่าย

ฉันท์

ฉันท์ เรียนรู้การแต่งคำประพันธ์โบราณที่ได้รับอิทธิพลจากอินเดีย

จากที่เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับวรรณคดีกันมามากมายหลายเรื่อง น้อง ๆ หลายคนคงจะพอจะคุ้นหูและผ่านตากันมาบ้างแล้วกับคำประพันธ์ประเภท ฉันท์ แต่เมื่อเห็นครั้งแรก ด้วยความที่ไม่คุ้นเคยก็อาจจะทำให้น้อง ๆ คิดว่าคำประพันธ์ประเภทนี้แต่งยาก เพราะรู้สึกไม่คุ้นเคยเหมือนอย่างพวกกาพย์หรือกลอน แต่รู้หรือไม่คะ ว่าจริง ๆ แล้วการแต่งฉันท์ไม่ใช่เรื่องยากอย่างที่คิดเลยค่ะ บทเรียนในวันนี้นอกจากจะพาน้อง ๆ ไปเรียนรู้ความเป็นมาของฉันท์ รวมไปถึงลักษณะบังคับต่าง ๆ ที่จำเป็นเพื่อฝึกแต่งกันค่ะ ถ้าพร้อมแล้วเราไปเรียนรู้เรื่องนี้กันเลยดีกว่า   ความเป็นมาของ ฉันท์  

กลอนบทละคร

กลอนบทละครอ่านอย่างไรให้ถูกต้อง และไพเราะ

บทนำ สวัสดีน้อง ๆ ที่น่ารักทุกคน ยินดีต้อนรับเข้าสู่เนื้อหาการเรียนรู้ภาษาไทยอีกครั้ง สำหรับใครที่กำลังรอคอย  บทเรียนเกี่ยวกับการอ่านบทอาขยานต้องมาทางนี้เลย เพราะว่าเราจะมาเรียนรู้หลักการอ่านอาขยานในประเภทบทละคร ซึ่งแน่นอนว่านอกจากน้อง ๆ จะได้เรียนรู้วิธีการอ่านที่ถูกต้องแล้ว ก็ยังจะได้สนุกไปกับเนื้อเรื่องของบทละครที่เราจะยกมาเป็นตัวอย่างในเนื้อหาวันนี้ด้วย ถ้าหากทุกคนพร้อมแล้วอย่ารอช้า เตรียมตัวไปเข้าสู่บทเรียนกันเลย     บทอาขยาน คืออะไร อาขยาน [อา – ขะ – หยาน] คือ

การเปรียบเทียบจำนวนเต็ม

การเปรียบเทียบจำนวนเต็ม

ทบทวนจำนวนเต็ม บทความนี้จะทำให้น้องๆ เข้าใจ การเปรียบเทียบจำนวนเต็ม ซึ่งได้รวบรวมตัวอย่างไว้อย่างหลากหลาย น้องๆรู้จัก จำนวนเต็ม กันแล้ว แต่หลายคนยังไม่สามาถเปรียบเทียบความมากน้อยของจำนวนเต็มเหล่านั้นได้ ซึ่งถ้าน้องๆ เคยเรียนเรื่องการเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละมาแล้ว เรื่องนี้จะกลายเป็นเรื่องง่ายดาย ซึ่งได้นำเสนออกมาในรูปแบที่เข้าใจง่าย ทำให้น้องๆสนุกกับการเรียนคณิตศาสตร์ ทบทวนเรื่องจำนวนเต็ม  เช่น                                                                                                     25 ,  9  , -5 , 5.5 ,

โจทย์ปัญหาบวก ลบ ทศนิยม

บทความนี้จะยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาการบวกลบทศนิยม เพื่อให้น้องๆได้ทำความเข้าใจและศึกษาการแสดงวิธีคิด หากต้องไปเจอการแก้โจทย์ปัญหาในห้องเรียนจะสามารถนำความรู้จากบทความนี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุด

โลโก้ NockAcademy

ทดลองฟรี!

เข้าใจได้ทันที NockAcademy ไลฟ์สดอันดับ 1 

โลโก้ NockAcademy

ทดลองฟรี!

เข้าใจได้ทันที NockAcademy ไลฟ์สดอันดับ 1