น้อง ๆ หลายคนอาจจะไม่ค่อยคุ้นเคยกับคำว่า ศัพท์บัญญัติ สักเท่าไหร่ บทเรียนวันนี้จะพาน้อง ๆ ไปทำความรู้จักกับศัพท์บัญญัติที่ว่านั่นกันค่ะว่าคืออะไร มีที่มาและมีหลักเกณฑ์ในการสร้างอย่างไรบ้าง ถ้าน้อง ๆ พร้อมที่จะเรียนรู้กันแล้ว ก็ไปศึกษาเรื่องนี้พร้อมกันเลยค่ะ

 

การบัญญัติศัพท์คืออะไร

 

 

การบัญญัติศัพท์ คือการกำหนดคำศัพท์จากภาษาต่างประเทศขึ้นมาใหม่ในภาษาไทย เพื่อใช้สื่อความหมายบางอย่างโดยเฉพาะในศาสตร์แขนงใดแขนงหนึ่ง หรือเพื่อใช้ในการเขียนเอกสารของงานราชการ ตามเจตนาของผู้บัญญัติ ซึ่งคำศัพท์ที่เกิดจากวิธีการเช่นนี้จะเรียกว่า ศัพท์บัญญัติ โดยทั่วแล้วศัพท์บัญญัติมักจะมาจากภาษาอังกฤษ

 

ทำไมศัพท์บัญญัติถึงมาจากภาษาอังกฤษเป็นส่วนใหญ่?

 

สาเหตุที่เป็นเช่นนั้น เพราะวิทยาการสมัยใหม่โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ล้วนมาจากสังคมตะวันตกที่ใช้ภาษาอังกฤษ จนทำให้ภาษาอังกฤษกลายเป็นภาษาสากลของนานาชาติไปอย่างสมบูรณ์ ด้วยเหตุนั้นเราจึงนิยมนำคำภาษาอังกฤษมาใช้เพื่อแสดงความหมาย เป็นแนวทางในการกำหนดคำศัพท์ของไทยขึ้นมาใหม่

 

หลักเกณฑ์ในการสร้างศัพท์บัญญัติของราชบัณฑิตสถาน

 

 

• ดำเนินตามหลักเกณฑ์การบัญญัติศัพท์ภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย คือพยายามหาคำที่ใช้อยู่ในภาษาไทยมากำหนดเป็นศัพท์บัญญัติ เมื่อหาคำไทยที่เหมาะสมไม่ได้ จึงค่อยคิดหาคำบาลี-สันสกฤต ซึ่งเป็นภาษาแม่ส่วนหนึ่งของภาษาไทย และถ้าหากยังคิดหาคำไม่ได้จึงค่อยใช้ คำทับศัพท์
• ต้องใช้คำให้น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยสื่อความหมายของศัพท์ให้ชัดเจนและไม่ก่อให้เกิดความเข้าใจผิด
• คำที่มีความหมายนัย หรือมีความหมายตรงกับคำไทยหลายคำ ก็จะบัญญัติศัพท์ไว้หลายศัพท์ตามความหมาย เช่น racketeering ศัพท์บัญญัติคือ การกรรโชกทรัพย์, การขู่เข็ญ

 

 

ศัพท์บัญญัติในแวดวงต่าง ๆ

 

 

ตัวอย่างศัพท์บัญญัติ

หมวดคอมพิวเตอร์

 

DVD = แผ่นวีดีทัศน์ระบบดิจิตัล

Printer = เครื่องพิมพ์

SIM card = บัตรระบุผู้เช่า

Hard disk = จานบันทึกแบบแข็ง

Disk Drive = หน่วยขับจาน, หน่วยขับจานบันทึก, หน่วยขับแผ่นบันทึก

CASE = วิศวกรรมระบบใช้คอมพิวเตอร์ช่วย

Scanner = เครื่องกราดตรวจ

 

ความแตกต่างของศัพท์บัญญัติกับคำทับศัพท์

 

ศัพท์บัญญัติ เป็นศัพท์ที่ถูกบัญญัติขึ้นมาจากภาษาต่างประเทศเพื่อให้มีความหมายในภาษาไทย คำทับศัพท์ เป็นขั้นสุดท้ายของการบัญญัติศัพท์ เมื่อศัพท์บัญญัตินั้นไม่สามารถหาคำอื่นที่เหมาะสมมาใช้ได้ จึงใช้การถอดเสียงตามหลักอักขรวิธีของไทย เพื่อให้ออกเสียงได้อย่างถูกต้อง แต่ก็จะมีบางคำที่มีมีศัพท์บัญญัติแล้วแต่ยังนิยมใช้เป็นคำทับศัพท์ตรงตัวไปเลย

 

 

เป็นอย่างไรบ้างคะน้อง ๆ หลังจากที่ได้เรียนรู้เกี่ยวกับเรื่อง ศัพท์บัญญัติไปแล้ว คงจะหายข้องใจกันแล้วใช่ไหมคะว่าศัพท์บัญญัติคืออะไร มีความสำคัญอย่างไร จะเห็นได้เลยว่าการบัญญัติศัพท์ขึ้นมานั้นก็เพื่อให้คำต่าง ๆ ที่มาจากต่างประเทศมีความหมายในภาษาไทย เป็นคำที่ไพเราะและสามารถใช้อย่างเป็นทางการได้ แต่ถ้าหากคำมาบัญญัติไม่ได้ หรือคำนั้น ยากเกินกว่าที่ควรทั่วไปจะใช้ เราก็จะใช้เป็นการทับศัพท์ค่ะ ซึ่งเป็นเรื่องที่เราจะได้เรียนรู้ต่อไปนะคะ แต่ก่อนอื่น เพื่อทบทวนเรื่องลักษณะของศัพท์บัญญัติและเรียนรู้คำศัพท์ในแวดวงต่าง ๆ น้อง ๆ ก็อย่าไปชมคลิปการสอนของครูอุ้มที่ได้อธิบายถึงเรื่องเหล่านี้เอาไว้นะคะ ไปชมกันเลยค่ะ

 

 

อย่าพลาดการติดตามบทความภาษาไทยจาก nockacademy